PILOTAREN HISTORIA

PILOTAREN HISTORIA, XVI. mendetik Eibarko Txikitoren iraultzara. Pilotak, hasiera batean denbora-pasa hutsa izanik, merezi al zuen duela berrehun, hirurehun eta bostehun urte estamentu ofizialen arreta, artxiboetan arrasto esanguratsua uzteraino? Argi eta garbi, bai. Jose Antonio Azpiazuk notario-aktetan, auzietan eta udal-ebazpenetan murgildu du, XVI. mendetik nazioartekotzeraino pilotarekin lotutako albisteak erreskatatzeko, XIX. mendearen amaieran Eibarko Chiquitok pertsonifikatutako iraultza eragin zuena. Horrela, pilotari aristokratak 1571n Valladolideko mojei eta justiziari aurre egiten ikusiko ditugu partida bat jokatzea galarazteagatik, 1613an Gasteizen "haizezko pilotak" egiten zirela jakingo dugu, hain apaiz zaletuei buruz jakingo dugu eskomikuz mehatxatuak izatera iritsi zirela edo 1813an Lantizegon gatazka larri batera joango gara, bizilagun batek frontoitik etxean sartzen ziren pilotak itzultzeari uko egin ziolako. Eta, nola ez, ikusiko dugu apustuek beti lagundu diotela joko honi. Korrejidoreak 1511n Markinan haiek mugatzeko egindako ahaleginaren bidez egingo dugu hori. Arantzakoek, eskopetaz armaturik, 1680an Gartzaingoei egin zieten erreklamazioa, behar zutena ordain ziezaieten, edo 1775eko Oiartzungo partidu ospetsu bat, alabardariek eta arkabuzariek gogor zaindua, araututakoa baino kopuru handiagoak ez jokatzeko. Albiste horiek, oro har, euskal idiosinkrasiarekin hain lotuta dagoen joko honi buruzko ikuspegi berritzailea ematen digute, maiz ezohikoa, non bidaiari zorrotz batek adierazi zuen bezala, Euskal Herriko herrietan leku hobea gordetzen baitzitzaion frontoiari elizari baino. AZPIAZU ELORZA, JOSE ANTONIO Argitaletxea: TXERTOA Bilduma: BEGIRA - 13 Hizkuntza: Gaztelania Orrialdeak: 240/Formatua: RUSTICA/Neurriak: 240x170x22 Gaia: PILOTA Data: 2019/09/26